Disleksija je poremećaj u učenju -poremećaj čitanja i pored postojanja normalne inteligencije, dobrog vida i sluha, adekvatne motivacije i ostalih povoljnih edukativnih, psiholoških i socijalnih uslova.
Sa disleksijom (smetnjama u čitanju), često je udružena i disgrafija (smetnje u pisanju) kao i diskalkulija (smetnje u računanju).
Kod dece koja imaju poremećenu sposobnost čitanja javljaju se:
- nemogućnost zapamćivanja slova,
- česte zamene vokala unutar reči,
- česte zamene slova koja su slična po obliku,
- zamena slova koja su fonetski slična ( b-p, d-t, g-k, m-n itd),
- čitanje slovo po slovo ili seckanje na slogove prilikom čitanja,
- preskakanje kratkih reči (veznika, predloga),
- preskakanje slova, reči i redova,
- nepoštovanje tačke, zareza,
- sporo i nesigurno čitanje,
- nerazumevanje pročitanog, zbog čega se javljaju i teškoće u donošenju zaljučaka,
- zamena, izostavljanje i dodavanje slova i slogova unutar reči ( on-no, je-ej, jabuka-bajka, vrata-trava).
- Ko i kada postavlja dijagnozu disleksije?
Dijagnozu disleksije postavlja diplomirani defektolog – logoped, na osnovu detaljnog logopedskog testiranja. Dijagnoza disleksije se ne postavlja pre navršene detetove 9. godine.
- Kako logoped može pomoći detetu u savladavanju tehnike čitanja?
Tretman disleksije je zahtevan postupak kojim se razvija i poboljšava veština čitanja, kao i razumevanje pročitanog.
Kod tretmana disleksije kreće se od čitanja rečenica i reči, prema slovima i slogovima. Rečenice se povezuju ritmom, a to je osnova za započinjanje tehnike čitanja i temelj predčitačkih sposobnosti.
Zato terapija disleksije mora biti višeslojna i sveobuhvatna. Tokom terapija disleksije kod dece treba unaprediti veštinu čitanja i razumevanja pročitanog, savladati značenje znakova interpunkcije, obogatiti jezičko znanje, umanjiti i/ili otkloniti otpor prema čitanju i konačno podići narušeno samopouzdanje deteta.
minimalno traju logopedski tretmani osoba sa problemom disleksije
- Negativan uticaj disleksije na postignuća u školi
Zbog problema u čitanju kod dece se udruženo javljaju i problemi u pisanju i računanju.
Deca sa problemom disleksije ispoljavaju ispodprosečna i loša postignuća na testovima, imaju lošiju pažnju i koncentraciju na časovima. Dete oseća da nije u mogućnosti da koristi svoj pun intelektualni potencijal, što uzrokuje slabiju motivaciju za postizanje odličnog uspeha u školi.
Pravovremeno uključivanje u tretmne deci može pomoći u prevazilaženju problema. Utiče na njihovu motivaciju za postizanje boljeg uspeha, smanjuje otpor prilikom čitanja, povećava samopouzdanje deteta.
Roditelji treba da budu podrška svom detetu i da ga motivišu, jer su oni važna karika na putu prevazilaženja problema.
- Poznati disleksičari
Brojne su poznate ličnosti koje su tokom istorije imale problem sa disleksijom, ali su ostavile neizbrisiv trag.
Među njima su u biznisu vrlo uspešni ljudi Bil Gejts, Stiv Džobs, Henri Ford i još mnogi drugi, zatim glumci Tom Kruz, Kira Najtli, Orlando Blum, veliki umetnici Pablo Pikaso, Salvador Dali…
Među poznatim političarima, disleksičari su bili Vinston Čerčil, Džon Kenedi, Džordž Buš, general Džordž Paton, pa zatim naučnici Isak Njutn, Albert Ajnštajn, Aleksander Grejam Bel, Majkl Faradej i mnogi drugi.